Mleko krowie to jeden z najcenniejszych produktów spożywczych, który stanowi podstawę odżywiania dla milionów ludzi na całym świecie. Ten naturalny pokarm zawiera bogactwo składników odżywczych. Chcesz poznać je lepiej?
Z tego artykułu dowiesz się wszystkiego, czego potrzebujesz. Od definicji, poprzez właściwości zdrowotne, skład, na sposobach przetwarzania nabiału kończąc.
Czym jest mleko od krowy?
Mleko krowie to naturalna wydzielina gruczołów mlecznych krów, która przyjmuje formę białego, nieprzezroczystego płynu. Stanowi pełnowartościowy pokarm odżywczy – pierwotnie przeznaczony dla cieląt. Zawiera zbilansowaną kompozycję składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego rozwoju młodych osobników.
Dla nas – ludzi, krowie mleko jest najbardziej rozpowszechnionym rodzajem mleka na świecie. Stanowi bowiem podstawę diety w wielu kulturach od tysięcy lat. Jego udomowienie i wprowadzenie do ludzkiego jadłospisu około 10 000 lat temu w rejonie Bliskiego Wschodu zrewolucjonizowało sposób odżywiania całych społeczeństw. Z kolei wszechstronność spowodowała, że stało się ono nie tylko samodzielnym napojem, ale również bazą dla setek różnorodnych produktów mlecznych.
Skład krowiego mleka – co w sobie zawiera?
Mleko to mieszanina składników odżywczych, której bazą jest woda (około 88% składu). Do pozostałych komponentów zaliczamy:
- tłuszcze (3,5 – 4,5%),
- białka (3,2 – 3,5%),
- laktoza (4,8%),
- minerały (0,7%).
#1 Białko
Białko mleka od krowy dzieli się na dwie główne frakcje: kazeinę (około 80%) oraz białka serwatkowe (około 20%).
Wartość biologiczna tych białek jest wysoka – za sprawą kompletnego profilu aminokwasowego. Pełnią w organizmie wiele funkcji prozdrowotnych: wykazują działanie przeciwbakteryjne, wspierają odporność, a nawet mogą regulować ciśnienie krwi i działać przeciwzakrzepowo.
#2 Tłuszcz
Występuje w formie emulsji drobnych kuleczek tłuszczowych o średnicy 1-10 mikrometrów. Ta unikalna struktura sprawia, że jest łatwiej przyswajalny przez organizm człowieka. Skład kwasów tłuszczowych jest niezwykle złożony, dominują w nim:
- kwasy tłuszczowe nasycone (65 – 70%),
- jednonienasycone (25 – 30%),
- wielonienasycone (około 5%).
Tłuszcz nadaje mleku charakterystyczny kremowy smak i aromat, wpływa na jego konsystencję oraz sytość po spożyciu. Jest również ważnym nośnikiem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K).
#3 Węglowodany
Laktoza stanowi główny węglowodan. Jest to wyjątkowy dwucukier, który składa się z cząsteczki glukozy połączonej z galaktozą, tym samym – nadaje mleku lekko słodki smak. Oprócz laktozy, mleko zawiera również niewielkie ilości oligosacharydów – złożonych cukrów o właściwościach prebiotycznych.
#4 Witaminy i minerały
Mleko jest również istną skarbnicą mikroelementów niezbędnych dla zdrowia człowieka. Wśród witamin rozpuszczalnych w tłuszczach znajdziemy:
- witaminę A (wspierającą wzrok i odporność),
- D (regulującą gospodarkę wapniowo-fosforanową),
- E (przeciwutleniacz),
- K (kluczową dla krzepnięcia krwi).
Co robi się z krowiego mleka? Przykłady produktów spożywczych.
Z mleka krowiego powstaje imponująca różnorodność produktów spożywczych:
- Sery – od miękkich (feta, brie), przez półtwarde (gouda, edamski), aż po twarde (parmezan, cheddar).
- Produkty fermentowane – jogurty, kefiry i maślanki.
- Śmietana i śmietanka – o różnej zawartości tłuszczu.
- Masło – skoncentrowany tłuszcz mleczny.
A także: mleko zagęszczone, w proszku, czy – lody i desery mleczne.
Przetwarzanie mleka krowiego. Sposoby i opis procesu od surowca do finalnego produktu.
Przetwarzanie mleka rozpoczyna się od doju w gospodarstwie, gdzie surowy płyn jest natychmiast schładzany. Po transporcie do mleczarni, pierwszym etapem obróbki jest wirówkowa separacja tłuszczu, a dalej – homogenizacja. Następnie mleko poddawane jest obróbce termicznej: pasteryzacji (termin przydatności wynosi wówczas od kilku do kilkunastu dni) lub metodzie UHT – Ultra High Temperature (termin przydatności mleka wzrasta do kilku miesięcy). Obie eliminują patogeny i przedłużają trwałość.
Potrzebujesz specjalistów do opieki nad Twoją hodowlą bydła?
Doświadczeni weterynarze z kliniki BALWET są gotowi zadbać o zdrowie i formę Twoich zwierząt. Oferujemy wszechstronne wsparcie obejmujące:
- specjalistyczną diagnostykę,
- profesjonalne doradztwo,
- kompleksowe leczenie,
- dbałość o dobrostan Twojego bydła.
Zapraszamy do kontaktu telefonicznego lub mailowego, aby poznać szczegóły naszej oferty.
