Fundamentalna infrastruktura każdego nowoczesnego gospodarstwa hodowlanego? Jeśli zależy Ci na bezpieczeństwie i dobrostanie zwierząt, a dodatkowo – chcesz prowadzić wydajną hodowlę – odpowiedź to: zdecydowanie TAK!
Co warto o nich wiedzieć? W tym miejscu znajdziesz wszystko, co niezbędne. Jak wyglądają, z jakich materiałów powstają oraz co muszą zawierać, aby wspierać hodowlę bydła? Poznaj kluczowe informacje na temat zagród.
Jak wyglądają i do czego służą zagrody dla bydła?
Zagroda dla bydła to specjalna przestrzeń, w której mogą przebywać zwierzęta. Służy do ich karmienia, a także pozwala im odpoczywać – w bezpiecznych warunkach (chronią zarówno przed drapieżnikami, jak i warunkami atmosferycznymi).
Z perspektywy właścicieli – głównymi zaletami są: łatwość zarządzania stadem bydła, jego kontrola (np. przeciwdziałanie przemieszczaniu się), jak również wsparcie w wydajnej hodowli.
W rolnictwie rozróżniamy
- Zagrody stałe, z których stada korzystają przez cały rok. Z uwagi na swój charakter – są to solidne konstrukcje zaprojektowane po to, aby służyły latami.
- Zagrody tymczasowe, które są wykorzystywane sezonowo.
Rodzaje i typy zagród stosowanych w gospodarstwach
Poza podziałem na okres użytkowania takich konstrukcji, istnieje również ten odnoszący się do ich przeznaczenia. W tej materii wyróżniamy, chociażby:
- Zagrody pastwiskowe – przeznaczone do wypasu bydła na większych areałach.
- Zagrody oborowe – funkcjonujące jako przedłużenie już istniejących budynków inwentarskich – idealnie nadają się do krótkotrwałego przetrzymywania zwierząt podczas zabiegów weterynaryjnych czy selekcji stada.
- Zagrody kwarantannowe – służące do oddzielania i izolacji wybranych sztuk zwierząt (np. chorych, nowo zakupionych itp.).
- Zagrody porodowe – służą z kolei jako miejsca dla krów, które wkrótce mają wydać na świat młode cielaki.
Budowa zagród dla bydła – krok po kroku. O co zadbać?
Cały proces budowy powinien rozpocząć się od bardzo dokładnego zaplanowania i wyboru lokalizacji. Idealny teren pod zagrodę powinien być wyrównany, dobrze odwodniony i posiadać łatwy dostęp dla pojazdów.
W kolejnym etapie należy przygotować fundamenty (w tym doły pod słupki), a następnie – zamontować słupy, zaczynając od umieszczenia tych narożnych. Dalej przychodzi czas na etap naciągania linek oraz instalacji słupów pośrednich. Pomiędzy nimi powinny znaleźć się deski, siatki lub inne elementy, które będą przeciwdziałały niekontrolowanemu przemieszczaniu się bydła. Na koniec w zagrodzie muszą zagościć również bramy oraz furtki.
#1 Materiały
W tym obszarze – niezmiennie od wielu lat to właśnie drewno pozostaje najpopularniejszym rozwiązaniem. Najlepiej sprawdza się iglaste. Alternatywę stanowi metal (zabezpieczony przed korozją), który jest trwalszy, ale również zdecydowanie droższy. Beton to z kolei materiał “wspierający”, który wykorzystuje się szczególnie do budowy fundamentów oraz osadzania słupków.
#2 Wymiary
Na dokładny rozmiar zagrody wpływa przede wszystkim rodzaj i ilość utrzymywanego w niej bydła. Zarówno cielęta, jałówki, krowy, jak i buhaje mają w tej materii inne potrzeby. Dlatego, w zależności od tego, jakie zwierzęta mają w niej funkcjonować – przyjmuje się od 5 do nawet 20 metrów kwadratowych na każdą sztukę.
#3 Wyposażenie
Absolutnie podstawowym elementem wyposażenia zagrody dla bydła są systemy pojenia, karmienia oraz elementy zapewniające komfort zwierząt. Poidła muszą być łatwo dostępne – tak, aby zwierzęta miały stały dostęp do czystej i świeżej wody. To samo dotyczy karmników czy żłobów. Powinny być zlokalizowane w kilku miejscach (tak, aby zapewniać przestrzeń wielu osobnikom jednocześnie), ale również tak, aby zminimalizować ryzyko ich zanieczyszczenia.
Jak zadbać o bezpieczeństwo i dobrostan zwierząt w zagrodach?
Każdy element konstrukcyjny musi być zaprojektowany i zamontowany w taki sposób, aby nie zagrażać hodowlanemu bydłu. Unikaj: ostrych krawędzi, wystających śrub oraz innych elementów, które mogą ranić Twoje zwierzęta. Upewnij się, że wszystkie wyjścia (bramy i furtki) mają solidne zamknięcia – uniemożliwiające przypadkowe otwarcie przez bydło.
Dopilnuj, aby Twoja zagroda nie była przepełniona. Każda krowa musi posiadać odpowiednią przestrzeń.
Jakich błędów się wystrzegać przy projektowaniu i budowaniu zagród dla bydła?
Sprawdź, czego unikać oraz do czego może doprowadzić niestosowanie się do tych zaleceń.
- Zbyt ciasne zagrody – powodują niepotrzebny stres, mogą wywoływać akty agresji oraz negatywnie wpływać na wydajność.
- Nieodpowiednia lokalizacja – np. na terenach podatnych na podtopienia, zbyt wietrznych lub wystawionych na upały.
- Niska jakość wykonania – kiepskie materiały, nietrwałe elementy, nieprzemyślane projekty, które mogą wymagać częstych napraw lub zwyczajnie – stanowi zagrożenie dla zwierząt.
- Brak elastyczności – budowa zagrody bez uwzględnienia przyszłego rozwoju stada, co może skutkować problemami (i większymi kosztami) w przyszłości.
Ile kosztuje taka inwestycja?
Jak pewnie już się domyślasz – koszty związane z projektem i budową zagrody zależą od wielu czynników. Wpływ na ostateczny rozmiar inwestycji ma między innymi jej wielkości, rodzaj zastosowanych materiałów, typ wyposażenia, jak również sama lokalizacji.
Możemy przyjąć, że najprostsza zagroda pastwiskowa dla stada liczącego około 20 krów, to wydatek na poziomie 10 – 15 tysięcy złotych. Naturalnie, wraz ze stopniem zaawansowania rosną również koszty. Lepsze (lecz nadal drewniane) konstrukcje wraz z wyposażeniem mogą oscylować w granicach 25 – 35 tysięcy złotych. Jeśli mowa o zagrodach metalowych – wówczas ceny mogą wynieść odpowiednio: 15 – 20 albo 30 – 45 tysięcy złotych. Oczywiście zaznaczamy, że są to jedynie szacunkowe kwoty.
Czy to się opłaca? W perspektywie długoterminowej – oczywiście tak. Dobrze zaprojektowana zagroda zwraca się na kilka sposobów, chociażby: przez lepszy dobrostan zwierząt, łatwiejszą obsługę stada, a w szczególności – zwiększoną efektywność produkcji.
Poszukujesz fachowej obsługi weterynaryjnej dla swojego bydła?
Powierz opiekę nad swoimi zwierzętami doświadczonym weterynarzom z kliniki BALWET, którzy posiadają wieloletnie doświadczenie w branży. Aby uzyskać szczegółowe informacje o naszych usługach lub poznać pełną ofertę, skontaktuj się z nami telefonicznie bądź mailowo.